Het Vlaams onderzoeksinstituut imec heeft een appraat ontwikkeld dat voor het eerst een real-time opvolging van de prestaties van wielrenners mogelijk maakt. Het systeem werd woensdag uitgetest door de nationale junioren en de U23 veldrijden.
Een druilerige herfstdag op het militaire domein van Heverlee. Terwijl jeugdcrossers onder leiding van bondscoach Sven Vanthourenhout rondjes rijden op het domein, staan wetenschappers in een tent naar een scherm te kijken. De onderzoekers hebben alle fietsen uitgerust met een klein toestelletje dat de hartslag, snelheid en positie van de renners doorstuurt.
In tegenstelling tot een fiets-gps of de Strava-app, waarbij sensordata enkel achteraf kan worden geüpload, testen de onderzoekers een techniek uit waarbij alles real-time wordt uitgelezen en verwerkt. Met succes: op een van de schermen is live de hartslag en de snelheid van iedere renner te zien. Op een tweede scherm is de positie van de veldrijders te volgen. Op nog een ander scherm worden alle data ogenblikkelijk geanalyseerd en worden onder meer de hartslagzones weergegeven. Bij een van de renners kleurt die grotendeels rood. “Ik denk dat hij iets te veel onder de indruk is van het gebeuren en meteen te diep is gegaan”, lacht Bart Braem, onderzoeker bij imec.
Wielercommentatoren zouden in één oogopslag kunnen zien waar de Belgen precies rijden tijdens een bergrit
Ook een ploegleider zou hiermee onmiddellijk kunnen zien welke renners in het rood aan het gaan zijn, bijvoorbeeld via een tablet in de volgauto. Daarvoor moet de oplossing wel nog verder uitgewerkt worden. In Heverlee heeft imec met antennes een lokaal IoT-netwerk opgezet dat de toestelletjes in de fietsen in verbinding stelt met de schermen. In een wielerwedstrijd zouden motards of volgauto’s die antennes moeten meenemen. Zoiets werd eerder al uitgetest, met wisselend succes. “Het werkte enkel prima als de auto zich in het gezichtsveld van de fietser bevond”, klinkt het.
Extra dimensie voor wieleruitzendingen
Data-analyse wordt meer en meer gebruikt in de sport. Niet alleen om de wedstrijdtactiek of de trainingen te optimaliseren, ook om de kijkervaring interessanter te maken. Volgens Braem heeft vooral de wielersport daarbij heel wat te winnen. “Wielercommentatoren zouden bijvoorbeeld in één oogopslag kunnen zien waar de Belgen precies rijden tijdens een bergrit in de Tour”, vertelt hij. “Mediabedrijven tonen alvast veel interesse om dit soort data te gebruiken.”
Wellicht staan weinig ploegen te springen om aan concurrerende teams te laten zien met welke hartslag hun kopman rondrijdt. “Klopt, maar de ploegleider kan in de volgauto op een knop duwen op het moment dat hij dergelijke data niet meer wil doorgeven”, vertelt Braem.
Ook wielertoeristen kunnen profijt halen uit de communicatietechnologie, meent Braem. “Nogal wat Vlamingen vertrekken met een groepje vrienden op fietsvakantie naar de bergen. Als ze een col oprijden, zitten ze voortdurend hun eigen hartslag en snelheid in het oog te houden. Maar hoeveel haarspeldbochten rijdt hun metgezel intussen al voor-of achterop? Daar hebben ze meestal het raden naar”, vertelt hij. “Met deze technologie zou je ook de hartslag, locatie en snelheid van iemand anders op je gps-toestel kunnen laten verschijnen. Is je vriend gevallen of aan het eind van z’n latijn, dan kan je dat ook meteen zien.”
De nieuwste fietsnavigatietoestellen, zoals de Garmin Edge 520 +, kunnen dat tegenwoordig ook. “Dat hebben we gemerkt,” zegt Braem, “maar deze technologie is nauwkeuriger, en werkt via een IoT-netwerk in plaats van 4G, waardoor ze zeer weinig batterij verbruikt.”
Voor deze vorm van communicatie zijn geen antennes nodig, want de toestellen kunnen zelf een lokaal IoT-netwerk creëren. Op die manier kunnen twee fietsers die zich op zo’n 600 meter van elkaar bevinden nog steeds data uitwisselen, ook op een afgelegen plaats zonder 4G-verbinding (zoals in de bergen). Met meerdere toestellen wordt de reikwijdte bovendien nog groter.
De mogelijkheden zijn overigens niet beperkt tot het uitwisselen van locatie, hartslag of snelheid. Aangezien het toestel Bluetooth en ANT+ ondersteunt, kan het ook met andere sensoren draadloos verbonden worden, zoals met een cadansmeter.
Imec gaat nu bekijken wat het met haar innovatie zal aanvangen: het toestel op de markt brengen in samenwerking met een van de grote fiets- en navigatiebedrijven of zelf een start-up oprichten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier